Viêm da cơ địa ở người lớn là bệnh lý ngoài da thường gặp, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, hệ miễn dịch và thẩm mỹ của người bệnh. Việc không sớm tiến hành điều trị có thể gây nhiều vấn đề tiêu cực, bệnh dễ trở thành mãn tính, tái đi tái lại nhiều lần. Để biết rõ hơn về bệnh lý này, có hướng bảo vệ sức khỏe chuẩn xác, bạn đọc đừng bỏ qua bài viết dưới đây.
Tình trạng viêm da cơ địa ở người lớn là gì?
Viêm da cơ địa có tên khoa học là Atopic Dermatitis, là một dạng tổn thương da mãn tính khiến da mẩn đỏ, khô rát, xuất hiện các mảng cứng. Ngoài ra, bệnh lý này còn được biết đến với những tên thông dụng khác như chàm eczema, sẩn ngứa mãn tính besnier, chàm cơ địa…
Theo thống kê, bệnh lý này có xu hướng xuất hiện phổ biến tại trẻ nhỏ và chỉ có 3% trường hợp viêm da khởi phát ở người trưởng thành và đa phần là viêm da cơ địa ở mặt người lớn, ở chân, tay… Tuy nhiên, do tính chất bệnh lý phức tạp, nguy cơ đối mặt với nhiều biến chứng phức tạp như bội nhiễm, hoại tử… là rất cao.
Nguyên nhân dẫn đến viêm da cơ địa ở người lớn
Nguyên nhân gây viêm da cơ địa người lớn khá phức tạp, là hệ quả từ nhiều yếu tố kết hợp nội sinh và ngoại sinh. Trong đó, nhiều nghiên cứu cho thấy, bệnh lý này có mối liên hệ mật thiết với yếu tố di truyền, thường xuất hiện từ giai đoạn trẻ sơ sinh.
Bên cạnh đó, cũng có một số yếu tố là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý này ở người lớn như sau:
- Dị ứng: Tình trạng dị ứng xuất phát chủ yếu từ các phản ứng quá mức của cơ thể khi tiếp xúc với các dị nguyên như thời tiết, phấn hoa, lông động vật, thức ăn, hóa chất…
- Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch suy giảm tạo điều kiện thuận lợi để các yếu tố dị nguyên bên ngoài môi trường xâm nhập vào cơ thể và bùng phát các triệu chứng của viêm da cơ địa.
- Yếu tố cơ học: Tình trạng viêm da cơ địa cũng có thể khởi phát khi da liên tục chịu ma sát từ các loại quần áo, giày dép thô, cứng trong thời gian dài.
- Yếu tố tâm lý: Cơ thể phải chịu sức ép từ căng thẳng, stress quá mức trong thời gian dài khiến sức khỏe suy giảm, hệ thống miễn dịch rối loạn từ đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Biểu hiện điển hình của viêm da cơ địa ở người lớn
Là bệnh lý ngoài da nên các triệu chứng viêm da cơ địa ở người lớn khá rõ ràng, dễ nhận biết bằng mắt thường. Cụ thể, các dấu hiệu điển hình của viêm da cơ địa giúp người mắc sớm nhận biết bệnh như sau:
Giai đoạn cấp tính:
- Da đỏ, xuất hiện các vết cộm nhẹ thành từng mảng có hình móng ngựa hoặc hình tròn.
- Da có thể bị phù nề, đau nhức, nóng rát, ngứa ngáy, khó chịu.
- Một số trường hợp khác cơ thể nổi từng đám sần nhỏ, sau một thời gian hình thành các mụn nước li ti và chảy dịch.
Giai đoạn mãn tính:
- Da khô ráp, nứt nẻ, xuất hiện các dày sừng trên da. Các tổn thương chuyển sang màu đỏ sậm, ranh giới rõ ràng với những vùng xung quanh và đi kèm với trạng thái ngứa ngáy, đau rát.
- Trường hợp nặng hơn, da bị viêm nhiễm, tăng sinh tế bào sừng, xuất hiện các vết nứt…
- Có thể đi kèm với các vấn đề về sức khỏe khác như viêm mũi dị ứng, hen phế quản, viêm xoang…
Viêm da cơ địa ở người lớn ảnh hưởng thế nào? Có chữa được không?
Mặc dù có tính chất kéo dài dai dẳng, khó chữa, dễ trở thành mãn tính nhưng viêm da cơ địa ở người lớn đa phần chỉ là các tổn thương ngoài da. Do đó, bệnh không gây quá nhiều các vấn đề nguy hiểm, đáng quan ngại đến sức khỏe.
Tuy nhiên, nếu người bệnh chủ quan, không tích cực điều trị thì tỷ lệ đối mặt với các biến chứng sau là khá cao:
- Bội nhiễm: Da tổn thương không được xử lý tốt sẽ tạo điều kiện để vi khuẩn, virus tấn công gây bội nhiễm, xuất hiện tình trạng sưng đỏ, ứ mủ, chảy dịch… Nghiêm trọng hơn, bệnh có thể dẫn đến hoại tử gây nhiều vấn đề đặc biệt nguy hiểm.
- Viêm da thần kinh: Đây là hệ quả của tình trạng vết thương không được xử lý tốt, thường xuyên bị chà xát… từ đó kích thích quá trình giải phóng các chất gây viêm, làm dày sừng da. Thậm chí, viêm da thần kinh có thể phát triển thành thâm nhiễm, xuất hiện vết nứt, chảy máu, tác động tiêu cực đến thẩm mỹ.
- Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về cơ địa khác: Tình trạng viêm da cơ địa kéo dài làm hoạt hóa tế bào lympho T, giải phóng các chất tiền viêm, làm tăng nguy cơ mắc hen suyễn, viêm mũi dị ứng, sốt cỏ khô…
Về phía viêm da cơ địa chữa được không, theo các chuyên gia do tính phức tạp của bệnh lý mà hiện tại vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nào được phát hiện. Tuy nhiên, người mắc hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh thông qua các phương pháp điều trị tích cực, ngăn cản tình trạng tái phát và loại bỏ các ảnh hưởng tiêu cực của bệnh.
Chẩn đoán viêm da cơ địa hiệu quả
Hoạt động chẩn đoán đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện nguyên nhân, đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh để từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. Trong đó, thông thường việc chẩn đoán viêm da cơ địa ở người lớn sẽ được thực hiện thông qua các bước sau:
- Kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành quan sát, kiểm tra các triệu chứng xuất hiện trên da của người bệnh đi kèm với tìm hiểu tiền sử bệnh lý của người bệnh và gia đình người bệnh.
- Xét nghiệm: Để phát hiện chính xác nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm có liên quan như xét nghiệm tế bào, xét nghiệm máu…
Cách điều trị viêm da cơ địa ở người lớn
Điều trị viêm da cơ địa ở người lớn là điều cần thiết giúp giảm tình trạng khó chịu và ngăn cản các biến chứng xấu xuất hiện. Trong đó, những phương pháp điển hình, đem lại hiệu quả trị bệnh cao, được nhiều người ưu tiên sử dụng hiện nay như sau:
Điều trị tại nhà bằng các bài thuốc dân gian
Mẹo dân gian chữa bệnh tại nhà được khá nhiều người sử dụng nhờ đảm bảo tính an toàn, dễ thực hiện và tiết kiệm. Hiệu quả của các phương pháp này cũng được minh chứng qua nhiều đời vì vậy kể cả khi y học hiện đại phát triển thì việc ứng dụng mẹo dân gian trong trị bệnh vẫn không hề bị mai một.
Cách chữa viêm da cơ địa ở người lớn bằng mẹo dân gian người bệnh có thể tham khảo là:
- Sử dụng nha đam: Người bệnh chuẩn bị một vài nhánh nha đam tươi, rửa sạch, tách lấy phần gel. Tiếp theo, rửa sạch vùng da bị tổn thương, lau khô rồi thoa gel nha đam trực tiếp lên các khu vực mắc viêm da đó. Thực hiện đều đặn mỗi ngày 1 lần để đem lại hiệu quả điều trị bệnh cao.
- Sử dụng chè xanh: Chuẩn bị một nắm lá chè xanh, rửa sạch sau đó cho vào nồi đun cùng 2 lít nước. Nước lá chè xanh ấm được dùng để ngâm, rửa vùng da bị tổn thương giúp da khỏe mạnh, giảm ngứa và chống viêm.
- Dùng lá trầu không: Chuẩn bị một nắm lá trầu không, rửa sạch, ngâm với nước muối để loại bỏ vi khuẩn gây bệnh viêm da. Giã nát lá trầu không, vệ sinh sạch vùng da bị tổn thương sau đó tiến hành đắp lá trầu lên vùng da đó. Thực hiện đều đặn 1 – 2 lần/ngày để đem lại hiệu quả trị bệnh cao.
Lưu ý, phương pháp trị viêm da cơ địa dân gian có dược tính nhẹ, đòi hỏi thời gian chữa trị lâu, chỉ giúp làm giảm triệu chứng chứ không có khả năng điều trị bệnh triệt để. Ngoài ra, người bệnh không nên sử dụng các bài thuốc này với vết thương hở và cần hỏi trước ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.
Trị bệnh nhanh chóng bằng phương pháp Tây y
Điều trị Tây y cũng được nhiều người ưu tiên sử dụng nhờ đem lại hiệu quả cao trong thời gian ngắn. Trong đó, đa phần thuốc Tây được bào chế dưới dạng viên nén, thuốc bôi… thuận tiện trong sử dụng, phù hợp với quỹ thời gian hạn chế của nhiều người hiện nay.
Dựa trên các chẩn đoán, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng một số loại thuốc sau:
- Nhóm dung dịch sát khuẩn giúp loại bỏ các dị nguyên như nước muối sinh lý, thuốc tím pha loãng, dung dịch Bạc Nitrat…
- Nhóm thuốc chống dị ứng, thuốc kháng sinh, thuốc chứa Corticoid, trường hợp nặng có thể sử dụng thuốc kháng sinh toàn thân như Erythromycin.
- Nhóm thuốc bôi giúp kiểm soát tình trạng sưng, đau rát như Goudron, thuốc ức chế Calcineurin…
- Nhóm thuốc có tác dụng điều hòa miễn dịch như Acrolimus, Omalizumab…
Lưu ý, thuốc Tây điều trị viêm da cơ địa có thể làm phát sinh các tác dụng phụ tiêu cực trong quá trình sử dụng. Người bệnh cần chú ý mua thuốc, dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ điều trị. Tránh trường hợp lạm dụng thuốc hoặc bôi thuốc quá dày làm ảnh hưởng đều cấu trúc da, gây bào mòn da.
Ứng dụng Đông y trong điều trị bệnh hiệu quả
Các bài thuốc Đông y chú trọng điều trị bệnh tận gốc kết hợp với thúc đẩy quá trình lưu thông khí huyết, bồi bổ can thận, tăng cường hệ miễn dịch. Đi kèm với việc sử dụng 100% các thảo dược thiên nhiên lành tính, bài thuốc trị viêm da cơ địa ở người lớn bằng Đông y phù hợp với mọi đối tượng và không gây ra bất cứ tác dụng phụ nào.
Một số bài thuốc Đông y trị viêm da cơ địa ở người lớn thường dùng là:
Bài thuốc Tiêu Phong Tán
Bài thuốc Tiêu Phong Tán có tác dụng thanh nhiệt, thải độc, trừ thấp, tiêu phong từ đó hỗ trợ điều trị viêm da cơ địa nói riêng và các bệnh về da liễu nói chúng một cách hiệu quả. Trong đó, bài thuốc Tiêu Phong Tán cụ thể như sau:
- Các vị thuốc: 12g hương truật – hoa kim ngân – thổ tỳ giải – bồ công anh – ngổ núi – địa hoàng, 10g xuyên quy – giả tô – cù đen, 8g ngưu bàng tử – trúc diệp phòng phong – tế thạch, 6g cam thảo – xác ve sầu.
- Cách thực hiện: Các vị thuốc đem rửa sạch, cho vào ấm sắc cùng 2 lít nước đến khi cạn còn ⅓ thì dừng lại, chia nước thuốc thành 3 phần dùng trong ngày.
Bài thuốc Thanh Dinh Thang
Bài thuốc Thanh Dinh Thang đem lại hiệu quả trong việc điều trị viêm da cơ địa, thúc đẩy tổn thương chóng lành song song với phục hồi sức khỏe người bệnh từ bệnh trong. Bài thuốc Thanh Dinh Thang cụ thể như sau:
- Các vị thuốc: 12g đảng sâm – ngổ núi – dương cứu – khôi nhung – kim ngân hoa – rau má, 10g đan sâm, 8g chi liên – trúc diệp.
- Cách thực hiện: Rửa sạch toàn bộ các vị thuốc rồi cho vào ấm sắc cùng 2 lít nước, đến khi nước thuốc cạn còn ⅓ thì dừng lại, chia làm 3 phần và uống sau các bữa ăn.
Bài thuốc Đông y chữa viêm da cơ địa
Thuốc Đông y có tác dụng ổn định, tăng cường chức năng tạng thận giúp nâng cao hệ miễn dịch. Đi kèm với đó, bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, thải độc, thúc đẩy quá trình bài tiết từ đó tăng hiệu quả trị bệnh và ngăn ngừa tình trạng tái phát.
Đa số các bài thuốc Đông y trị viêm da cơ địa ở người lớn được bào chế từ các thảo dược quý thiên nhiên như tang diệp, ô rô, phục linh, đơn bì, tử thảo… Căn cứ vào từng mức độ và thể trạng của mỗi người, các thầy thuốc sẽ tiến hành gia giảm các vị thuốc theo tỷ lệ vàng nhằm đem lại hiệu quả điều trị bệnh tốt nhất.
Song song với đó, bệnh nhân nên tìm đến những phòng khám uy tín để bắt mạch, chẩn đoán bệnh chính xác. Tuyệt đối không vì cả tin hoặc tâm lý ham rẻ mà lựa chọn những cơ sở Đông y thiếu chất lượng dẫn đến hậu quả không mong muốn.
Người lớn bị viêm da cơ địa ăn gì? Kiêng gì?
Tương tự như các bệnh lý khác, chế độ dinh dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến khả năng điều trị, mức độ hồi phục và tỷ lệ tái phát viêm da cơ địa. Nhằm hỗ trợ tốt nhất cho hoạt động chữa trị, dưới đây là các chú ý giúp người bệnh xây dựng được thực đơn phù hợp.
Nhóm thực phẩm nên bổ sung trong khẩu phần ăn của người lớn mắc viêm da cơ địa như sau:
- Nhóm thực phẩm giàu Omega – 3 giúp làm bền các mô liên kết, tăng khả năng chống viêm nhiễm như cá hồi, cá ngừ…
- Uống đủ nước mỗi ngày giúp cung cấp đầy đủ độ ẩm cho da.
- Nghệ là chất oxy hóa mạnh, giúp kháng khuẩn, kháng viêm, hỗ trợ tái tạo làm lành da.
- Nhóm thực phẩm giàu vitamin và chất xơ như hoa quả tươi, rau xanh…
Trái lại, nhóm thực phẩm cần tránh khi mắc viêm da cơ địa ở người lớn như sau:
- Các loại thịt đỏ làm thúc đẩy quá trình phản ứng viêm như thịt bò, thịt cừu…
- Nhóm thực phẩm dễ gây kích ứng như hải sản, các loại đậu…
- Thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, gia vị khiến tình trạng sưng đỏ, viêm nhiễm trở nặng.
- Đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn không đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng phục vụ hoạt động điều trị, phục hồi.
- Các chất kích thích có hại cho sức khỏe nói chung và hoạt động điều trị viêm da cơ địa nói riêng như rượu, bia, thuốc lá…
Hướng dẫn phòng tránh viêm da cơ địa hiệu quả
Như đã đề cập, viêm da cơ địa là bệnh lý kéo dài dai dẳng, dễ tái đi tái lại nhiều lần. Do vậy, để ngăn cản các tác động tiêu cực của bệnh, mỗi người cần chủ động trong việc thực hiện các biện pháp phòng tránh như sau:
- Vệ sinh cơ thể và môi trường sống sạch sẽ giúp loại bỏ các dị nguyên gây kích ứng, viêm nhiễm.
- Tránh tắm nước quá nóng khiến da bị khô ráp, dễ bong tróc. Đi kèm với đó có thể sử dụng các thiết bị cung cấp độ ẩm, kem dưỡng ẩm.
- Khi thời tiết thay đổi, trở lạnh cần che chắn, bảo vệ cơ thể và tăng cường việc dưỡng ẩm.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh, bổ sung rau xanh, hoa quả tươi nhằm cung cấp vitamin, chất xơ, khoáng chất….
- Xây dựng chế độ sinh hoạt, nghỉ ngơi hợp lý, tránh để cơ thể stress kéo dài hoặc ngủ không đủ giấc.
- Thực hiện tập thể dục thể thao thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe và hệ miễn dịch một cách toàn diện.
- Trong trường hợp thấy xuất hiện các biểu hiện bất thường của bệnh, cần nhanh chóng đến cơ sở ý tế thăm khám và điều trị kịp thời.
Trên đây là đầy đủ các thông tin chi tiết liên quan đến vấn đề viêm da cơ địa ở người lớn. Mặc dù không phải bệnh lý quá nguy hiểm, phổ biến nhưng lại tác động tiêu cực đến sức khỏe, thẩm mỹ vì vậy người mắc không được chủ quan, xem nhẹ.
Cập nhật 9:39 AM , 17/08/2023