Viêm xoang mũi dị ứng căn bệnh không hiếm gặp. Bệnh diễn biến phức tạp, dễ tái phát khi gặp tác nhân gây bệnh, vì vậy ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống.
Viêm xoang mũi dị ứng là gì?
Viêm xoang mũi dị ứng là trạng thái viêm sưng của niêm mạc trong các xoang mũi do phản ứng của hệ thống miễn dịch với các chất gây dị ứng như phấn hoa, bụi, lông động vật, mạt nhà hoặc mỹ phẩm, hóa chất…
Khi tiếp xúc với các chất này, cơ thể phản ứng bằng cách tạo ra histamine và các hợp chất khác, dẫn đến việc niêm mạc mũi trở nên viêm sưng, gây ra các triệu chứng như ngứa, chảy nước mũi, bí mũi, hoặc đau đầu…
Các triệu chứng này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày và cần điều trị để giảm bớt tác động của bệnh.
Phân loại viêm xoang mũi dị ứng
Tình trạng này có thể là hậu quả từ bệnh viêm mũi dị ứng khi không được chữa trị kịp thời khiến niêm mạc xoang bị phù nề, ứ dịch.
Bệnh được chia thành:
- Viêm theo mùa (chu kỳ): Thường xuất hiện khi thay đổi thời tiết, ở giai đoạn giao mùa, trời mưa, lạnh…
- Viêm quanh năm (không có chu kỳ): Xảy ra bất cứ khi nào trong năm chỉ cần gặp phải tác nhân gây bệnh.
Triệu chứng viêm xoang mũi dị ứng
Khi bị viêm xoang mũi dị ứng người bệnh thường gặp những dấu hiệu phổ biến sau:
- Kích ứng, cay, ngứa ngáy khó chịu bên trong mũi và hắt hơi liên tục.
- Mắt có thể ngứa, cay, đỏ đi kèm với chảy nước mắt.
- Bị bỏng ở kết mạc và vòm họng.
- Tiết nước mũi liên tục, chất lỏng trong như nước lã.
- Đau đầu, cảm giác uể oải, và có thể đổ mồ hôi.
- Có thể xuất hiện các triệu chứng như viêm họng, sưng amidan, hoặc viêm phế quản.
- Ngứa mũi và có thể có dịch đờm ở cuống họng.
Bên cạnh đó, người bệnh hay cảm thấy ngạt mũi vào buổi sáng khi thức dậy. Viêm xoang mũi tái phát nhiều lần trong năm gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Nguyên nhân bị viêm xoang mũi dị ứng
Viêm xoang dị ứng có nguồn gốc từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Các yếu tố chính bao gồm sự kết hợp giữa cơ địa nhạy cảm và tiếp xúc với các dị nguyên, gồm:
- Cơ địa nhạy cảm thường do yếu tố di truyền.
- Tiếp xúc với dị nguyên gây dị ứng: phấn hoa, bụi, lông động vật.
- Dị ứng qua đường hô hấp: Bụi, mọt, phấn hoa, lông động vật.
- Dị ứng với thành phần của thuốc: Kháng sinh, aspirin, penicillin.
- Mất cân bằng dị ứng.
- Rối loạn nội tiết tố (đặc biệt ở nữ giới).
- Thời tiết không ổn định: Độ ẩm, nhiệt độ, ion trong khí quyển biến đổi.
- Môi trường ô nhiễm: Rác thải, hóa chất.
- Lối sống không lành mạnh: Ăn uống không cân đối, thiếu vận động.
- Các loại virus và vi khuẩn: Một số loại virus, vi khuẩn có thể tăng tính phản ứng với dị nguyên và làm suy giảm khả năng bảo vệ niêm mạc mũi.
Viêm xoang mũi dị ứng có nguy hiểm không?
Viêm xoang mũi dị ứng không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó có thể gây sự khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Nếu không được điều trị hiệu quả và kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn.
Các biến chứng của viêm xoang có thể bao gồm:
- Viêm nang xoang: Nếu viêm xoang không được điều trị sẽ dẫn đến viêm nang xoang khiến niêm mạc xoang bị viêm nhiễm và có thể phải can thiệp bằng phẫu thuật để xử lý.
- Tái phát và mạn tính: Viêm xoang dị ứng có thể trở thành tình trạng mạn tính nếu không được kiểm soát tốt. Tình trạng viêm sưng kéo dài có thể gây viêm mạn tính, làm suy giảm chức năng của xoang mũi.
- Gây ra các vấn đề về tai, họng và đau ở mặt: Viêm xoang có thể lan sang các khu vực xung quanh như tai, họng, và gây đau ở vùng mặt.
- Nhiễm trùng: Tình trạng viêm sưng và tắc nghẽn trong xoang mũi có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển dẫn đến nhiễm trùng và tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nặng hơn.
Mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, viêm xoang mũi dị ứng vẫn cần được chăm sóc và điều trị kịp thời để tránh các biến chứng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Chẩn đoán viêm xoang mũi dị ứng
Các triệu chứng lâm sàng là bước phán đoán ban đầu. Để chính xác, bệnh nhân cần trải qua bước thăm khám cận lâm sàng.
- Xét nghiệm da, xét nghiệm IgE huyết thanh đặc hiệu dị ứng với các tác nhân gây bệnh.
- Nội soi mũi hoặc chụp CT scan
Đây là những bước cần thiết để bác sĩ tìm ra nguyên nhân gây bệnh, từ đó có hướng điều trị và phòng ngừa thích hợp cho bệnh nhân.
Cách điều trị viêm xoang mũi dị ứng
Điều trị viêm xoang mũi dị ứng sẽ dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Dùng thuốc để kiểm soát triệu chứng, ngăn ngừa chuyển biến nặng.
Thuốc trị bệnh
Điều trị tại chỗ thường gồm các loại thuốc:
- Thuốc kháng histamin: Giúp kiểm soát triệu chứng viêm do dị ứng nhanh nhất
- Thuốc co mạch giúp làm thông thoáng đường thở.
- Thuốc sát khuẩn có tác dụng diệt khuẩn, ngăn chặn sự tiết dịch.
- Thuốc ức chế leukotriene
- Liệu pháp miễn dịch (thuốc tiêm chống dị ứng)
Tuy nhiên, trước và trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn từ bác sĩ:
- Không tự ý sử dụng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
- Trước khi nhỏ thuốc vào mũi, cần xì hoặc hút sạch các chất nhầy và mủ trong hốc mũi để thuốc có hiệu quả tốt hơn.
- Khi sử dụng thuốc nhỏ mũi, tư thế nằm ngửa hoặc ngồi và ngửa đầu là tối ưu để thuốc có thể tiếp cận hốc mũi. Sau khi nhỏ, hít nhẹ hoặc dạy mũi để thuốc lan tỏa vào sâu trong hốc mũi.
Phẫu thuật
Trường hợp viêm nghiêm trọng, bội nhiễm kèm theo các tình trạng như polyp mũi, phì đại cuốn mũi, không đáp ứng thuốc điều trị bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật. Phẫu thuật hiện ít xâm lấn, tỉ lệ thành công cao. Tuy nhiên nên lựa chọn địa chỉ uy tín để tránh rủi ro.
Biện pháp phòng tránh viêm mũi dị ứng
Viêm xoang mũi dị ứng nếu chủ động phòng ngừa sẽ hạn chế sự xuất hiện của bệnh cũng như những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Các chuyên gia khuyến cáo mọi người cần:
- Vệ sinh nơi ở, giữ không gian sống luôn thoáng, sạch
- Không nuôi thú cưng, không trồng hoa hoặc sống, làm việc ở những nơi nhiều khói bụi
- Đeo khẩu trang và các thiết bị bảo hộ khác khi ra ngoài đường nhất là mùa đông, mùa xuân cần giữ ấm cơ thể
- Không hút thuốc hoặc những nơi có nhiều khói thuốc lá
- Vệ sinh mũi họng thường xuyên với nước muối sinh lý, nước muối loãng
- Uống đủ lượng nước mỗi ngày.
- Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể
- Tiêm phòng vacxin cúm để hạn chế nguy cơ mắc bệnh.
Câu hỏi thường gặp
Câu trả lời là KHÔNG! Bởi đây là bệnh lý hình thành do cơ chế dị ứng của mỗi người. Không phải bệnh truyền nhiễm, không do virus, vi khuẩn gây ra. Chính vì vậy bệnh sẽ không có khả năng lây từ người sang người.
Nên đi khám bác sĩ khi bạn có các triệu chứng như nghẹt mũi kéo dài, đau đầu, đau vùng xung quanh mũi và các triệu chứng không giảm sau khi sử dụng các biện pháp tự chăm sóc như rửa mũi bằng nước muối.
Thực phẩm là con dao 2 lưỡi với bệnh nhân viêm xoang mũi dị ứng. Khi bị bệnh bạn nên biết rõ những thực phẩm nên ăn và không nên ăn để tránh bệnh tiến triển nặng thêm.
Thực phẩm được khuyên dùng gồm: rau củ quả giàu vitamin C; thực phẩm giàu omega-3; thực phẩm có tính ấm như gừng, hành, tỏi...
Trong khi đó những loại thực phẩm cần hạn chế tối đa sẽ là: Đồ ăn cay nóng; đồ ăn có tính hàn, tanh như tôm, mực, cua; sữa và các sản phẩm từ sữa; các loại hạt dễ gây kích ứng như hạnh nhân, lạc, điều...
Viêm xoang mũi dị ứng khó điều trị, dễ gây biến chứng nếu để kéo dài. Chính vì vậy, mọi người hãy chủ động thăm khám, áp dụng các phương pháp điều trị từ bác sĩ, chuyên gia để dứt điểm bệnh, không bị bệnh làm phiền.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
