Trào ngược dạ dày – thực quản hiện nay ngày càng trở nên phổ biến. Một vấn đề được quan tâm nhất chính là: Bệnh trào ngược dạ dày có nguy hiểm không? Hãy tìm hiểu về mức độ nguy hiểm cũng như khó chịu của bệnh, đồng thời tìm hiểu thời điểm cần thăm khám bác sĩ và quy trình chẩn đoán qua bài viết sau.
Bệnh GERD – Trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một bệnh lý liên quan đến dạ dày và thực quản. Hiện tượng này xảy ra khi dịch vị của dạ dày được đẩy lên và tràn ngược trở lại thực quản, gây ra cảm giác khó chịu và đau buốt. Bệnh có nhiều triệu chứng khó chịu và sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời.
Các triệu chứng khó chịu khi bị trào ngược dạ dày
Một số triệu chứng thường gặp của GERD bao gồm:
- Đau thắt ngực và thượng vị: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng ngực, đặc biệt là sau khi ăn. Tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản còn có thể khiến các cơn đau từ vùng ngực lan đến lưng và cánh tay…
- Đầy hơi: Cảm giác bụng đầy hơi hoặc đầy sau khi ăn.
- Nôn mửa và buồn nôn: Một số người có thể bị nôn hoặc buồn nôn do cảm giác ợ nóng hoặc dịch vị tràn ngược lên thực quản.
- Ho: Do dịch vị của dạ dày tràn lên thực quản, gây kích thích cho niêm mạc và gây ra ho.
- Khó thở: Một số người có thể có cảm giác khó thở do dịch vị tràn vào đường hô hấp.
- Một số triệu chứng khác: Sưng tấy thực quản gây nghẹn, khó nuốt; đắng miệng; tăng tiết nước bọt; hôi miệng; mòn men răng; chất lượng giấc ngủ suy giảm; bệnh hen suyễn (nếu có) trở nặng,..
Dù một số trường hợp có triệu chứng không quá nguy hiểm và khó chịu nhưng theo thời gian sẽ diễn tiến nặng bà gây nên nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Do đó, nếu nghi ngờ mình mắc GERD, bạn nên tìm kiếm sự chẩn đoán và điều trị từ các chuyên gia y tế để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
Bị trào ngược dạ dày có nguy hiểm không? 6 biến chứng của bệnh
Ngoài những triệu chứng khó chịu như đau thắt ngực, đầy hơi, buồn nôn và khó tiêu,… bệnh trào ngược dạ dày – thực quản cũng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khi không được điều trị kịp thời và đúng cách. Tùy thuộc vào mức độ bệnh tình và sức khỏe bệnh nhân mà các biến chứng có thể gây ảnh hưởng mức độ nhẹ đến cuộc sống hàng ngày cho đến mức độ cực nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng như:
- Viêm thực quản:
Viêm thực quản là một trong những biến chứng phổ biến của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Khi dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản, nó có thể kích thích niêm mạc thực quản và gây ra viêm. Triệu chứng của viêm thực quản bao gồm cảm giác đau hoặc khó nuốt, khàn tiếng và tăng tiết nước bọt.
Viêm thực quản có thể làm tăng nguy cơ các biến chứng khác như viêm phổi hoặc viêm xoang do dịch vị trong dạ dày tiếp tục trào ngược lên các vùng khác của hệ thống hô hấp. Nếu không được điều trị, viêm thực quản cũng có thể gây ra các vết loét hoặc sẹo trên niêm mạc thực quản, gây ra sự khó chịu và đau đớn khi ăn uống hoặc nuốt. Thậm chí, theo thời gian chậm trễ điều trị bị kéo dài, viêm thực quản có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm xoang, viêm phổi hoặc ung thư thực quản.
- Hẹp thực quản:
Một trong những biến chứng thường gặp nhất khi bệnh nhân có tần suất cao trào ngược dạ dày thực quản, đồng thời mức độ tổn thương niêm mạc khá nặng. Nếu không được điều trị kịp thời, việc tiếp tục tổn thương niêm mạc sẽ dẫn đến sự hình thành các sẹo và vết thương trên niêm mạc thực quản.
Khi đó, niêm mạc thực quản có thể bị co lại và làm hẹp lumen của thực quản, gây khó khăn trong việc nuốt thức ăn và dẫn đến các triệu chứng khác như đau ngực, khó thở và khó tiêu, khả năng ăn nhai và tiêu hóa kém,…
Viêm loét dạ dày là cũng một trong những biến chứng nghiêm trọng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Việc dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản thường xuyên và kéo dài có thể gây ra viêm và tổn thương niêm mạc dạ dày. Nếu không được chữa trị kịp thời, viêm dạ dày có thể tiến triển thành loét dạ dày, một vết thương trên niêm mạc dạ dày.
Triệu chứng của viêm loét dạ dày bao gồm đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, khó tiêu, và thậm chí cả máu trong phân hoặc nôn. Nếu không điều trị kịp thời, loét dạ dày có thể tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm hơn như viêm màng bụng, dẫn đến nguy cơ đe dọa tính mạng. Viêm dạ dày là biến chứng tiềm ẩn của bệnh trào ngược dạ dày thực quản và đôi khi cần phải được điều trị riêng biệt để giảm đau và khó chịu.
- Viêm xoang và các vấn đề khác về hô hấp khác:
Bệnh có thể gây ra biến chứng viêm xoang và các vấn đề khác về hô hấp. Khi dịch vị trong dạ dày trào ngược lên thực quản, chúng có thể tiếp tục tràn vào các đường hô hấp như mũi, xoang và phế quản. Điều này có thể dẫn đến viêm xoang, tăng tiết dịch xoang, ho, khó thở hoặc cảm giác nghẹt mũi.
Viêm xoang là một trong những biến chứng phổ biến của bệnh trào ngược dạ dày thực quản, khi dịch vị trong dạ dày trào ngược lên mũi và xoang, gây kích ứng niêm mạc và viêm nhiễm. Viêm xoang có thể gây ra các triệu chứng như đau đầu, đau mắt, nghẹt mũi, tiếng ồn và mùi khó chịu, gây khó chịu cho bệnh nhân và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
Ngoài ra, bệnh trào ngược dạ dày thực quản cũng có thể gây ra các vấn đề khác về hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi hoặc suy dinh dưỡng. Khi các dịch vị trong dạ dày tiếp tục tràn vào phế quản hoặc phổi, chúng có thể kích thích niêm mạc và dẫn đến các triệu chứng như ho, khó thở, khó tiêu hóa và tăng nguy cơ nhiễm trùng hô hấp.
- Barrett thực quản:
Barrett thực quản là một biến chứng hiếm gặp của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản khi màng niêm mạc của thực quản thay đổi dần và trở nên giống với màng niêm mạc của ruột non. Biến đổi này thường xảy ra do trào ngược dịch vị dạ dày lên thực quản kéo dài và thường xuyên.
Barrett thực quản có thể dẫn đến các triệu chứng như đau ngực, khó nuốt, hoặc cảm giác ngộp, và có nguy cơ tiềm ẩn của ung thư thực quản. Nếu bị nghi ngờ mắc bệnh Barrett thực quản, để xác định rõ ràng, bác sĩ sẽ thường đưa ra các xét nghiệm, chẳng hạn như siêu âm dạ dày, nội soi thực quản hoặc chụp CT.
- Ung thư thực quản:
Ung thư thực quản là một trong những biến chứng nghiêm trọng và nguy hiểm nhất của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Đây là một loại ung thư ở vùng thực quản, khu vực nối liền giữa họng và dạ dày. Bệnh có thể xuất hiện khi các tế bào trong niêm mạc thực quản bị tổn thương do viêm hoặc cháy nhiệt kéo dài do trào ngược dịch vị dạ dày lên thực quản.
Các triệu chứng của ung thư thực quản có thể bao gồm khó nuốt, đau ngực, ho, khó thở, mất cân, mệt mỏi và nôn mửa. Việc phát hiện và điều trị sớm là cực kỳ quan trọng để nâng cao tỷ lệ sống sót và giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Tuy nhiên, trong phần lớn các trường hợp, bệnh trào ngược dạ dày thực quản không gây ra các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và đầy đủ, các biến chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến sự suy giảm chất lượng cuộc sống và ảnh hưởng đến sức khỏe toàn diện của bệnh nhân. Do đó, nếu bạn gặp các triệu chứng liên quan đến bệnh trào ngược dạ dày thực quản, hãy tìm kiếm sự khám và điều trị từ bác sĩ để giảm thiểu nguy cơ các biến chứng có hại.
Bệnh trào ngược dạ dày khi nào cần điều trị?
Tùy vào cấp độ của bệnh, các triệu chứng và mức độ tổn thương thực quản sẽ khác nhau. Để chẩn đoán và điều trị hiệu quả GERD, bác sĩ thường sẽ thực hiện các xét nghiệm như nội soi, siêu âm, chụp X-quang hoặc chụp CT để đánh giá tổn thương của niêm mạc thực quản và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
Quy trình chẩn đoán – xét nghiệm GERD
Để chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), bác sĩ sẽ thường thực hiện các bước sau:
- Lấy lịch sử bệnh án và triệu chứng của bệnh nhân: Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng như đau nửa trên của bụng, trào ngược dịch vị, khó tiêu, nôn mửa và đầy bụng, cũng như thói quen ăn uống, lối sống và tiền sử bệnh của bệnh nhân.
- Thực hiện các xét nghiệm hình ảnh: Các xét nghiệm hình ảnh như nội soi, siêu âm, chụp X-quang hoặc chụp CT có thể được sử dụng để đánh giá tổn thương của niêm mạc thực quản.
- Thực hiện các xét nghiệm chức năng: Các xét nghiệm chức năng như thử nước tiểu dùng để đo lượng acid trong dạ dày hoặc thử dịch dạ dày để đo khả năng tiêu hóa và hấp thụ thực phẩm cũng có thể được sử dụng.
- Thực hiện xét nghiệm nội soi dạ dày – thực quản: Nội soi dạ dày – thực quản là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất cho GERD, cho phép bác sĩ đánh giá sự tổn thương của niêm mạc thực quản, chẩn đoán các biến chứng của bệnh và thu thập mẫu để kiểm tra ung thư.
- Thực hiện thử nghiệm xét nghiệm pH dạ dày: Thử nghiệm xét nghiệm pH dạ dày có thể giúp bác sĩ đánh giá lượng acid trong dạ dày và xác định xem có sự trào ngược acid từ dạ dày lên thực quản không.
Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp chẩn đoán phù hợp để đưa ra kết luận chẩn đoán GERD và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
4 cấp độ và mức tổn thương của bệnh
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) được phân loại thành 4 cấp độ theo độ nghiêm trọng của triệu chứng và mức độ tổn thương thực quản:
- Cấp độ I: Đặc điểm của cấp độ này là dạ dày trào ngược lên thực quản trong khoảng thời gian ngắn, không gây ra các triệu chứng hoặc sự tổn thương nào đáng kể cho niêm mạc thực quản.
- Cấp độ II: Tại cấp độ này, trào ngược dạ dày thực quản đã kéo dài hơn, có thể gây ra các triệu chứng như đau nửa trên của bụng, trào ngược dịch vị, khó tiêu, nôn mửa và viêm thực quản.
- Cấp độ III: Trào ngược dạ dày thực quản ở cấp độ này là kéo dài và nghiêm trọng hơn, gây ra tổn thương cho niêm mạc thực quản và có thể dẫn đến viêm thực quản, loét thực quản và hẹp thực quản.
- Cấp độ IV: Đây là cấp độ nghiêm trọng nhất, khi trào ngược dạ dày thực quản gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm thực quản mãn tính, loét dạ dày – thực quản và ung thư thực quản.
Khi nào cần thăm khám, điều trị GERD?
Bệnh trào ngược dạ dày (GERD) là tình trạng bệnh lý mà dịch vị dạ dày và axit dạ dày lưu thông ngược trở lại thực quản và gây ra các triệu chứng như đau nóng, khó chịu ở vùng ngực, châm chích, buồn nôn và khó tiêu.
Trong nhiều trường hợp, bệnh GERD có thể được kiểm soát bằng cách thay đổi lối sống, thực đơn và thuốc, nhưng trong trường hợp nặng, điều trị bằng thuốc hoặc phẫu thuật có thể cần thiết. Các trường hợp cần điều trị ngay tại cơ sở y tế bao gồm:
- Triệu chứng không được kiểm soát bằng thay đổi lối sống và thực đơn, bao gồm đau nóng, khó chịu ở vùng ngực, châm chích, buồn nôn và khó tiêu.
- Biến chứng của bệnh GERD, bao gồm viêm thực quản, loét dạ dày và thực quản, và viêm phế quản.
- Tình trạng viêm dạ dày tá tràng hoặc viêm ruột thừa cấp hoặc nhiễm trùng hô hấp và tình trạng liên quan đến đường tiêu hóa khác.
- Bệnh nhân có nguy cơ cao mắc ung thư thực quản.
Nếu bạn có triệu chứng mức độ trung bình cho đến nặng của GERD, đồng thời các triệu chứng và biến chứng đã gây trở ngại đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến sức khỏe của mình thì hãy thảo luận với bác sĩ để đánh giá và điều trị.
Cách phòng ngừa, điều trị trào ngược dạ dày – thực quản
Để phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD), có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Thay đổi lối sống: Tăng cường hoạt động thể chất, giảm cân (nếu cần thiết), tránh các thực phẩm gây kích thích như cà phê, rượu, đồ chiên xào, đồ nóng, gia vị cay, hút thuốc lá, không ăn quá no hay đi ngủ ngay sau khi ăn.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày, tránh ăn đồ quá nặng, tránh thức ăn có chất béo cao, uống đủ nước trong ngày.
- Cải thiện tư thế ngủ: Ngủ với đầu nâng cao hơn so với thân để giảm sự trào ngược dạ dày lên thực quản.
- Điều trị bệnh liên quan: Những bệnh như bệnh thận, bệnh tiểu đường, táo bón cần được điều trị kịp thời để tránh tăng áp lực cho dạ dày và thực quản.
- Sử dụng thuốc: Các loại thuốc giảm acid dạ dày (như các loại thuốc ức chế bơm proton, kháng histamin H2), thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày và thuốc nöi tiết tố tránh suy giảm cơ thượng vị thường được sử dụng để giảm triệu chứng của GERD.
- Điều trị phẫu thuật: Đối với những trường hợp nghiêm trọng và không thể điều trị bằng phương pháp trên, phẫu thuật có thể được áp dụng để giảm thiểu sự trào ngược dạ dày lên thực quản.
Tuy nhiên, việc phòng ngừa bệnh GERD không chỉ là cách điều trị triệu chứng mà còn là cách giúp giảm nguy cơ biến chứng, tăng chất lượng cuộc sống. Vì vậy, những người có tiền sử hoặc triệu chứng của bệnh nên tìm hiểu và thực hiện những phương pháp phòng ngừa sớm để hạn chế tối đa tác động của bệnh.
Như vậy, bài viết trên đã giải đáp chi tiết câu hỏi “trào ngược dạ dày có nguy hiểm không” cũng như cung cấp các thông tin hữu ích về triệu chứng, cấp độ của bệnh, phương pháp chẩn đoán và hướng phòng ngừa, chữa trị. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp bạn xác định đúng “thời điểm vàng” để điều trị dứt điểm, kiểm soát nguy cơ biến chứng bệnh.
CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM
