Tìm Hiểu Công Dụng Của Cây Xạ Đen Và Cách Sử Dụng

9:30 AM , 20/11/2023

Ngày nay, cây xạ đen đã được coi là một trong những dược liệu hàm lượng chống ung thư cao nhất toàn cầu, vì vậy nó trở thành một nguồn dược quý trong Đông y. Mặc dù vậy, để có góc nhìn tổng quan và sâu sắc hơn về cây xạ đen, cũng như để hiểu rõ cách sử dụng và những lưu ý quan trọng khi áp dụng, chúng ta sẽ khám phá thông tin chi tiết trong bài viết sau đây.

Cây xạ đen là gì?

Cây xạ đen, còn được gọi là cây hắc tiết (tên khoa học Celastrus hindsii Benth et Hook), là một loại cây thân gỗ thuộc họ mộc hương. Cây này có nguồn gốc từ châu Âu, nhưng hiện nay được trồng và phân bố rộng rãi ở nhiều khu vực trên thế giới.

Cây xạ đen có nguồn gốc từ châu Âu và hiện nay được trồng phổ biến ở nhiều khu vực trên thế giới

Cách nhận biết cây xạ đen

Cây xạ đen phổ biến ở vùng rừng núi như Hòa Bình, Thanh Hóa, Ninh Bình và thường xuất hiện tự nhiên. Có chiều cao khoảng 3-10 mét mọc thành dạng bụi. Cây non có màu xám nhạt và không có lông, trong khi cây trưởng thành có màu xanh nâu và phủ đầy lông.

Lá của cây xạ đen mọc riêng lẻ, hình bầu dục với đầu nhọn, chiều dài lá từ 7-12cm và chiều rộng từ 3-5cm. Mép lá có răng cưa ngắn và cuống lá tương đối ngắn, chỉ từ 5-7mm. Hoa của cây có 5 cánh màu trắng mọc thành chùm ở nách hoặc đỉnh lá. Quả xạ đen tròn và dài khoảng 1cm, ban đầu có màu xanh và khi chín chuyển sang màu vàng, sau đó tách thành 3 phần. Cây xạ đen ra hoa vào mùa xuân và cho quả từ mùa thu đến mùa đông.

Cây xạ đen Hòa Bình

Phân loại cây xạ đen

Cây xạ đen là tên gọi tiếng Việt chỉ đến một loạt các loại cây khác nhau, thậm chí khác họ nhau. Trong số những loại này, hai loại phổ biến và đáng chú ý nhất là:

  • Cây xạ đen châu Âu hay cây xạ đen Ấn Độ, tên khoa học Celastrus hindsii Benth et Hook, thuộc họ Dây gối (Celastraceae).
  • Cây xạ đen Hòa Bình, loài cây phổ biến và hiện đang được sử dụng rộng rãi, có tên khoa học là Ehretia asperula Zoll. et Mor., thuộc họ Vòi voi (Boraginaceae).

Thành phần cây xạ đen

Cây xạ đen chứa nhiều thành phần có lợi cho sức khỏe, bao gồm:

  • Flavonoid: Có vai trò chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương của các gốc tự do.
  • Anthocyanin: Chất này tạo nên màu sắc đặc trưng của quả xạ đen và có khả năng chống vi khuẩn, chống viêm và bảo vệ sức khỏe tim mạch.
  • Kẽm, kali, canxi và vitamin C: Có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe chung và hỗ trợ chức năng của cơ thể.
  • Acid chlorogenic và acid caffeic: Đây là các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, có khả năng làm giảm viêm và bảo vệ tế bào.
  • Triterpenoid: Có tính kháng vi khuẩn và kháng nấm, giúp hỗ trợ hệ miễn dịch chống lại các tác nhân gây bệnh.
  • Chất saponin: Có tính chống viêm và kháng vi khuẩn, giúp hỗ trợ quá trình làm lành vết thương và cải thiện sức khỏe nói chung.

Các thành phần này kết hợp tạo nên hiệu quả của cây xạ đen trong việc hỗ trợ sức khỏe và điều trị một số bệnh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng nên được thực hiện cẩn thận và theo sự hướng dẫn của chuyên gia y tế hoặc người có kinh nghiệm để tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Công dụng của cây xạ đen

Cây xạ đen có nhiều công dụng có lợi cho sức khỏe và được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau:

  • Hỗ trợ điều trị các bệnh về gan
  • Ngăn chặn các khối u, phòng ngừa ung thư
  • Kháng viêm, điều trị mụn nhọt, vết lở loét trên da
  • Hỗ trợ làm giảm triệu chứng mất ngủ, suy nhược thần kinh
Cây xạ đen có thể cải thiện triệu chứng mất ngủ
  • Phòng chống một số bệnh như cột sống, xương khớp, ổn định đường huyết, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, tăng cường sức đề kháng.

Cách sử dụng cây xạ đen

Việc sử dụng cây xạ đen đòi hỏi tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể:

  • Bộ phận cây xạ đen được sử dụng: Cành, lá và thân của cây xạ đen có thể được sử dụng. Lá có thể thu hoạch bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng cành và thân thu hoạch tốt nhất khi cây đã già, bởi lúc đó hàm lượng dược tính của cây cao nhất.
  • Liều lượng sử dụng xạ đen: Liều lượng sử dụng cây xạ đen thay đổi tùy thuộc vào loại thuốc hoặc dạng dược liệu cụ thể. Khuyến cáo mỗi ngày chỉ nên sử dụng tối đa 70g cây xạ đen.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, trước khi sử dụng, bạn hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế hoặc bác sĩ.

Những lưu ý khi sử dụng cây xạ đen

Dưới đây là những hướng dẫn quan trọng khi sử dụng cây xạ đen để bảo đảm an toàn và hiệu quả:

  • Trước khi sử dụng cây xạ đen, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo sức khỏe an toàn.
  • Tuân thủ liều lượng khuyến nghị để tránh tác dụng phụ như tụt huyết áp hoặc chóng mặt.
  • Sử dụng thuốc hoặc trà từ cây xạ đen ngay sau khi nấu hoặc hãm để tránh vấn đề tiêu hóa.
  • Tránh sử dụng xạ đen cho người mang thai, cho con bú, hoặc bệnh nhân thận mà không có sự hướng dẫn từ bác sĩ.
  • Không tự tăng/giảm liều lượng hoặc kết hợp với các loại dược liệu khác mà không có hướng dẫn từ chuyên gia y tế.
  • Uống thuốc Tây và bài thuốc từ cây xạ đen cách nhau 30 phút để tránh tương tác.
  • Tránh thức uống có cồn khi sử dụng cây xạ đen, vì có thể ảnh hưởng đến tác dụng của nó.

Câu hỏi thường gặp

Nước xạ đen cần được sử dụng theo liều lượng và đối tượng phù hợp. Đối với người bị mụn nhọt, lở loét hoặc một số vấn đề sức khỏe cụ thể có thể sử dụng hàng ngày. Đối với người bình thường muốn tăng cường hệ miễn dịch, có thể uống khoảng 100g mỗi ngày.

Sử dụng cây xạ đen có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ như đau đầu, đau bụng, hoặc khó tiêu, thường tự giảm sau 1-2 tuần. Một số trường hợp ít gặp có thể bị tụt huyết áp, hoa mắt chóng mặt, nhưng không phải ai cũng gặp phải, hay gặp ở những người có huyết áp thấp.

Cập nhật 10:27 AM , 06/05/2024

Tin liên quan

Trinh nữ hoàng cung có đặc điểm gì và cách dùng hiệu quả?

Trinh nữ hoàng cung, một loại thảo dược từ lâu đã được rộng rãi ứng dụng trong các bài thuốc dân gian để điều trị u xơ tử cung, u...

Đặc điểm cây kim tiền thảo, công dụng và lưu ý cách dùng

Kim tiền thảo, còn được biết đến với các tên gọi như Bạch Nhĩ Thảo, Đậu Rồng, Bảo Trì Liên, Vảy Rồng, Địa Phương, Cửu Lý Hương, là một loại...

Trà hoa vàng có những tác dụng gì và lưu ý cách dùng?

Với nhiều tác dụng quý, dân gian gọi trà hoa vàng như "nữ hoàng" của các loại trà. Trà thảo dược này có khả năng ngăn ngừa và điều trị...

Công Dụng Của Nấm Lim Xanh Cải Thiện Sức Khỏe

Nấm lim xanh, được gọi là "thần dược" chữa trị nhiều bệnh suốt hơn 2000 năm, đây là một loại dược liệu quý có khả năng hỗ trợ điều trị...

Hà Thủ Ô Là Gì? Cách Sử Dụng Và Giá Bán Tốt Nhất

Hà thủ ô từ lâu được ứng dụng trong y học dân gian với nhiều công dụng như giúp tóc mượt mà, chữa mất ngủ và thậm chí là kéo...

Hoa Tam Thất Có Tác Dụng Gì? Cách Sử Dụng Hiệu Quả

Hoa tam thất, một thảo dược quý đã từ lâu được biết đến với nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hiện nay, nhiều người đã thường xuyên sử dụng hoa...

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *