Trào ngược dạ dày gây khó thở là một triệu chứng cho thấy bệnh trào ngược dạ dày – thực quản trở nặng và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Hãy tìm hiểu về dấu hiệu, nguyên nhân và mức độ nguy hiểm của tình trạng này, đồng thời tham khảo một số phương pháp cải thiện, điều trị qua bài viết sau.
Trào ngược dạ dày khó thở là triệu chứng gì? Dấu hiệu nhận biết ra sao?
Trào ngược dạ dày dạ dày – thực quản (GERD) đi kèm triệu chứng khó thở là một dấu hiệu cho thấy bệnh nhân đang trong tình trạng nặng hơn và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe hay thậm chí là tính mạng nếu không được điều trị kịp thời. GERD là bệnh lý xuất hiện khi acid trong dạ dày bị trào ngược lên thực quản do rối loạn chức năng cơ thắt thực quản dưới (van LES).
Lúc này, van LES nằm ở đáy thực quản và trên thực quản đã không thể giữ chặt thức ăn, nước uống, dịch acid,… khiến chúng tràn lên phía trên, từ đó tác động đến đường hô hấp và gây khó thở.
Các triệu chứng của khó thở do trào ngược dạ dày bao gồm việc thở nhanh hoặc cảm thấy khó khăn khi thở. Bệnh nhân có thể có cảm giác như đang cố gắng hít thở hoặc không thể thở được. Lồng ngực có cảm giác bị siết chặt và căng tức, tương tự như khi bạn vận động quá sức hoặc cố gắng đuổi theo một chiếc xe đang lao nhanh.
Tuy nhiên, triệu chứng trào ngược dạ dày khó thở rất khó để phân biệt với hiện tượng bị khó thở do các bệnh lý khác gây nên. Vì vậy, nếu bạn gặp phải triệu chứng này, hãy đến cơ sở y tế thực hiện kiểm tra, xét nghiệm để có được chẩn đoán chính xác nhất.
4 nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày khó thở
Trào ngược dạ dày là tình trạng khi dịch vị dạ dày và các chất lỏng khác tràn lên thực quản và vòm họng thay vì đi xuống dạ dày. Các nguyên nhân chính gây ra trào ngược dạ dày bao gồm:
- Sự suy giảm chức năng hoạt động cơ bản của cơ thắt đại tràng dưới, điều này có thể do tuổi tác, sử dụng thuốc trị trầm cảm hoặc do táo bón kéo dài,…
- Tăng áp lực trong ổ bụng, thường xuất hiện ở phụ nữ khi mang thai hoặc người bị béo phì.
- Thực phẩm khó tiêu làm tăng acid trong dạ dày, chẳng hạn như ăn quá nhiều đồ ăn béo, rau củ quả chứa acid và đồ uống có cồn,…
- Viêm loét dạ dày hoặc thực quản do ăn uống không đúng cách, sinh hoạt thiếu lành mạnh, căng thẳng kéo dài hoặc do sử dụng thuốc kháng sinh,…
- Dị tật thực quản, bao gồm: Thực quản không đóng kín hoặc thực quản thấp,…
Các triệu chứng khó thở, căng tức ngực, đau khi thở,… thường xảy ra khi dịch vị dạ dày tràn lên thực quản, kích thích niêm mạc thực quản và gây ra sự co thắt của khí quản. Nếu triệu chứng khó thở nghiêm trọng hoặc kéo dài, người bệnh nên tìm kiếm sự khám và điều trị ngay lập tức.
Hiện tượng khó thở do trào ngược dạ dày có nguy hiểm không?
Tình trạng trào ngược dạ dày khó thở này có thể gây nguy hiểm và tổn thương lớn đối với đường hô hấp lẫn thực quản nếu không được cải thiện kịp thời. Một số biến chứng có thể kể đến như viêm phổi hoặc viêm phế quản, hẹp thực quản và viêm loét thực quản. Đây là những biến chứng nguy hiểm cần phát hiện sớm, đặc biệt là đối với những người già và những người có hệ miễn dịch yếu.
Ngoài ra, trào ngược dạ dày khó thở cũng là dấu hiệu cảnh báo rằng bệnh GERD đang trở nên nghiêm trọng hơn và chuyển sang giai đoạn tiền Barrett thực quản, thậm chí đi kèm viêm loét thực quản. Barrett thực quản là tình trạng thường xảy ra khi dịch vị trào lên thực quản trong một thời gian dài, làm thực quản bị biến đổi màu sắc. Tại giai đoạn này, nguy cơ bệnh nhân bị hẹp thực quản hoặc ung thư thực quản tăng cao.
Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, tình trạng khó thở không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà các biến chứng có thể diễn biến rất phức tạp và nguy hiểm, thậm chí gây tử vong. Do đó, việc phát hiện sớm dấu hiệu bệnh để thăm khám, điều trị sớm rất quan trọng.
Các cách cải thiện và điều trị trào ngược dạ dày khó thở
Để cải thiện hoặc dứt điểm triệu chứng khó thở do trào ngược dạ dày, bệnh nhân cần kiểm soát tình trạng bệnh, giảm triệu chứng và điều trị GERD. Hiện nay có nhiều phương pháp hỗ trợ khắc phục, dần dần phục hồi không dùng thuốc hoặc điều trị bằng y học hiện đại để bạn tham khảo, cụ thể:
Chế độ sinh hoạt và ăn uống khoa học
Nếu bạn muốn ngăn ngừa tình trạng bệnh trào ngược dạ dày trở nên tồi tệ hơn, bạn có thể xây dựng một lối sống lành mạnh bằng cách thay đổi cách ăn uống. Hãy chia nhỏ các bữa ăn và tránh ăn quá no một lúc hoặc ăn trước khi đi ngủ. Bạn nên ưu tiên các món dễ tiêu và tránh các món khó tiêu hoặc chứa nhiều gia vị cay nóng.
Ngoài ra, nếu bạn đang bị thừa cân hoặc béo phì, bạn cần giảm cân bằng phương pháp khoa học thông qua tập thể dục hàng ngày và chế độ ăn phù hợp. Bạn có thể nâng đầu giường của mình lên khoảng 15 độ để giữ thức ăn ở nguyên trong bào tử, từ đó làm giảm tình trạng khó thở và các triệu chứng khó chịu khác khi ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Ngoài ra, bạn nên mặc quần áo thoải mái, tránh việc o ép vùng bụng bằng quần chật bụng, quần bó sát hoặc thắt lưng. Hãy từ bỏ các thói quen xấu như hút thuốc lá, uống rượu bia hoặc nước có gas, vì chúng là các chất kích thích có thể làm cho bệnh trào ngược dạ dày trở nên nặng hơn. Khi bạn áp dụng các biện pháp này, bạn có thể cải thiện bệnh trào ngược dạ dày và giảm các triệu chứng khó chịu của nó.
Sử dụng các mẹo dân gian từ thảo dược thiên nhiên
Theo mẹo dân gian lưu truyền từ xưa đến nay, một số loại thảo dược sau đây có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh trào ngược dạ dày:
- Một số thảo dược hỗ trợ giảm tiết acid và điều hòa hoạt động tiêu hóa: Gừng, đu đủ, ngô thù du, hậu phác, bán hạ bắc,…
- Các nguyên liệu làm dịu thần kinh, giảm co bóp dạ dày: Hoa cúc la mã, thì là, cam thảo, thương truật, lô hội,..
- Nhóm các loại thảo dược kháng khuẩn, giảm viêm và giúp làm lành vết thương: Nghệ, hoàng liên, cam thảo, hậu phác, hạt Methi (hạt cỏ Cari Ấn Độ), hoắc hương,…
Các mẹo dân gian trên có thể giúp hỗ trợ điều trị bệnh trào ngược dạ dày, tuy nhiên, việc sử dụng thảo dược để điều trị bệnh nên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế có liên quan. Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh và điều chỉnh thói quen ăn uống cũng là cách hiệu quả để ngăn ngừa và điều trị bệnh trào ngược dạ dày.
Áp dụng pháp trị y học cổ truyền
Trong y học cổ truyền, trào ngược dạ dày khó thở thường được xem như một triệu chứng của rối loạn dạ dày – thần kinh – trương mạch. Theo đó, chứng rối loạn này gây ra sự cản trở trong luồng khí và nước tiểu, dẫn đến trào ngược dạ dày và khó thở. Để cải thiện tình trạng này, y học cổ truyền thường sử dụng các phương pháp như kỷ tâm pháp, mạn phòng pháp, ấn huyệt và sắc uống thuốc Đông y.
Tuy nhiên, bạn nên đến các cơ sở y tế uy tín và chuyên về pháp trị y học cổ truyền để được các bác sĩ có chuyên môn thăm khám, chẩn đoán và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp nhất. Hiện nay, Tổ hợp Y tế cổ truyền Biện chứng Quân Dân 102 đã nghiên cứu, phát triển phác đồ điều trị trào ngược dạ dày mang đến hiệu quả tối ưu nhất cho mỗi bệnh nhân.
Điều trị trào ngược bằng thuốc Tây
Bác sĩ cũng có thể kê đơn các loại thuốc khác như kháng sinh, thuốc chống viêm, thuốc giảm đau để điều trị các triệu chứng kèm theo như nhiễm trùng dạ dày, viêm thực quản, đau bụng… Cụ thể:
- Thuốc kháng histamin H2: Famotidin, Cimetidin, Ranitidin…
- Nhóm dược phẩm ức chế bơm proton: Omeprazole, Lansoprazole, Pantoprazole…
- Thuốc cải thiện hoạt động cơ thắt thực quản dưới: Metoclopramide hoặc Domperidone…
- Dược phẩm bảo vệ niêm mạc dạ dày: Alginat, Misoprostol, Dimeticol…
- Kháng acid: Nhóm thuốc chứa Antacid (Maalox, Gaviscon, Mylanta,…) hoặc Sucralfate.
- Các loại thuốc giảm đau: Paracetamol hoặc Ibuprofen.
- Thuốc chống co thắt cơ: Baclofen.
- Thuốc chống viêm, loét dạ dày: Prednisone, Azathioprine, Sucralfate, Misoprostol,…
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ và thường được kết hợp với các biện pháp thay đổi lối sống để đạt hiệu quả tốt nhất trong điều trị chứng trào ngược dạ dày.
Điều trị bằng phẫu thuật
Phẫu thuật để điều trị trào ngược dạ dày – thực quản được gọi là phẫu thuật Nissen. Phẫu thuật Nissen thường được áp dụng cho những trường hợp mà thuốc và các biện pháp khác để kiểm soát trào ngược axit không hiệu quả.
Phẫu thuật này thực hiện thông qua một khâu dựa trên kỹ thuật laparoscopic, trong đó các bác sĩ sẽ tạo ra một túi tròn bao quanh phần trên của dạ dày và thắt chặt lỗ thực quản để ngăn chặn sự trào ngược của dịch về phía thực quản. Quá trình phẫu thuật thường kéo dài khoảng 2 – 3 giờ, tùy thuộc vào trường hợp cụ thể.
Phẫu thuật Nissen thường được chỉ định cho những trường hợp nặng và không kiểm soát được bằng thuốc, bao gồm những người có viêm thực quản, bệnh lý Barrett hoặc bệnh thực quản liên quan đến ung thư. Khi phẫu thuật thành công, bệnh nhân thường trở lại ăn uống bình thường trong vòng 2 – 3 ngày và cần tuân thủ một số hướng dẫn sau phẫu thuật để đảm bảo phục hồi tốt nhất.
Trên đây là tổng hợp các vấn đề liên quan đến triệu chứng trào ngược dạ dày khó thở. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp ích cho bệnh nhân bị trào ngược.
