Viêm họng dị ứng là gì? Nguyên nhân và cách chữa trị tại nhà

Viêm họng dị ứng là bệnh lý dễ gặp, khá phổ biến và có xu hướng gia tăng mạnh trong thời gian gần đây. Triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng, dễ gây nhầm lẫn với bệnh viêm họng thông thường khác. Do đó, người bệnh cần chú ý về các dấu hiệu để nhận biết chính xác và có phương pháp điều trị kịp thời để ngăn chặn bệnh tái phát

Khái niệm viêm họng dị ứng

Viêm họng dị ứng là còn được gọi với tên viêm họng kích ứng, viêm họng kích thích. Đây là tình trạng niêm mạc họng bị kích thích và tác động bởi các dị nguyên bên ngoài môi trường. Các tác nhân gây kích ứng có thể kể đến như phấn hoa, khói bụi, lông động vật, thức ăn, đồ uống. Việt Nam là nước có đặc điểm khí hậu nhiệt đới gió mùa và nóng ẩm quanh năm khiến tỷ lệ người mắc căn bệnh này ngày càng tăng mạnh.

Khi cơ thể bị dị ứng, hệ miễn dịch sẽ tiết ra một lượng lớn kháng thể vượt mức cho phép, giải phóng ồ ạt các hoá chất trung gian. Điều này gây kích thích đến vùng họng, khiến niêm mạc họng trở nên sưng, đỏ và viêm nhiễm nặng nề. 

Các triệu chứng gây nên bệnh 

Những triệu chứng rõ rệt, thường gặp ở bệnh nhân bị viêm họng kích ứng gồm:

• Mũi chảy nước: Niêm mạc mũi sẽ tiết ra nhiều dịch, khi dịch trong khoang mũi đầy sẽ chảy xuống vùng cổ họng. Khi xuống cổ họng, dịch mũi làm tăng cảm giác ngứa và đau họng.
• Ngứa họng: Dịch mũi chảy xuống gây nên ngứa họng. Cùng với các phản ứng do các tác nhân dị ứng gây nên, khiến họng ngứa ngáy, vô cùng khó chịu.
• Ho khan, đau rát cổ họng: Triệu chứng này gây khó khăn khi nói, nhai nuốt. Bên cạnh đó, người bệnh có cảm giác cổ họng luôn khô và muốn uống nước liên tục.
• Thở khò khè: Khi nằm, người bệnh viêm họng thể dị ứng có biểu hiện thở khò khè rõ rệt.
• Đau họng, sốt: Nếu người bệnh xuất hiện tình trạng ho, kèm cả đau họng, sốt thì đó không phải dị ứng do bệnh lý viêm họng. Trường hợp này có thể bạn đang mắc viêm họng do virus, vi khuẩn.

Nguyên nhân viêm họng kích ứng

Các bệnh viêm họng thông thường, nguyên nhân gây ra được xác định đều do các loại virus, vi khuẩn tấn công khoang miệng, vòm họng. Tuy nhiên, với bệnh viêm họng dị ứng, nguyên nhân chính là do hội chứng chảy dịch mũi sau.

Ngoài ra, còn có một số yếu tố thúc đẩy tình trạng viêm họng kích thích khởi phát như:

• Viêm họng dị ứng theo mùa: Nhất là vào mùa xuân, nhiều loại hoa nở khiến không khí chứa nhiều phấn hoa. 
• Dị ứng do nấm mốc: Một trong những tác nhân gây hại đến sức đề kháng là nấm mốc, nấm men hay các loại vi khuẩn. 
• Khói thuốc lá: Khói thuốc lá rất hại đối với sức khỏe, gây ra viêm họng dị ứng đang phổ biến ở rất nhiều người.
• Lông động vật: Dị ứng lông động vật sẽ xảy ra hiện tượng phát ban, nổi mẩn đỏ.
• Đồ ăn, thức uống: Trong một số loại đồ ăn, thức uống có chứa những protein Arginine kinase, casein, vicillin, tropomyosin,… 
• Thuốc: Có thể kể đến một số loại thuốc khiến người bệnh bị dị ứng như Aspirin, insulin, globulin, beta lactam, methyldopa,…

Các phương pháp chẩn đoán

Viêm họng dị ứng là bệnh lý hô hấp khá nhiều người mắc phải. Để chẩn đoán chính xác nguyên nhân, mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ tiến hành chẩn đoán bằng các phương pháp sau:

• Khám lâm sàng: Bắt đầu khám bệnh, bác sĩ sẽ sử dụng thiết bị chiếu sáng đề nhìn vào cổ họng, có thể cả tai và đường mũi. Sờ nắn nhẹ nhàng vùng cổ để kiểm tra có sưng hạch không. Sau đó nghe hơi thở bằng ống nghe.
• Xét nghiệm: Bác sĩ lấy một miếng gạc vô trùng, xoa lên mặt sau của cổ họng để được một mẫu chất tiết. Mẫu dịch này được kiểm tra tại phòng thí nghiệm. Kết quả đáng tin cậy được trả trong vòng 24 đến 48 tiếng. Người bệnh cũng được thực hiện các xét nghiệm dị ứng.

THÔNG TIN CẦN BIẾT: Chữa viêm họng bằng thảo dược an toàn, hiệu quả hơn

Phương pháp điều trị bệnh dứt điểm 

Điều trị an toàn tại nhà

Bài thuốc dân gian chữa viêm họng dị ứng đã được lưu truyền và chứng minh hiệu quả từ ngàn đời nay. Phương pháp này rất dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí, an toàn và không gây ra tác dụng phụ. Hơn nữa, cách trị đau họng tại nhà đều sử dụng nguyên liệu quen thuộc, dễ tìm.

Tía tô tươi

Không chỉ là một loại rau, tía tô còn là thảo dược trị bệnh hiệu quả. Theo Đông y, tía tô có tính ấm, vị hơi cay có tác dụng giải độc, trị cảm, trị các bệnh về đường hô hấp. Tía tô chứa thành phần gồm các hoạt chất có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn, tiêu diệt tác nhân gây hại.

Chuẩn bị: Lá tía tô.

Cách thực hiện:

• Rửa sạch lá tía tô rồi ép lấy nước uống.
• Nấu cháo và ăn cùng lá tía tô.

Chanh và muối

Chanh khi kết hợp với vị mặn của muối có tính sát khuẩn cao, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Nhờ đó mà làm giảm các triệu chứng ho khan, ho có đờm, ngứa rát cổ họng. Đồng thời, hai nguyên liệu này còn cung cấp các loại muối khoáng giúp cơ thể nhanh phục hồi.

Chuẩn bị: Chanh, muối hạt.

Cách thực hiện:

• Chanh bóc vỏ trộn cùng muối hạt.
• Để 5 phút rồi đem ngậm trong khoảng 10 phút.

Bột nghệ

Nhiều người thường biết đến công dụng trị bệnh dạ dày của bột nghệ. Tuy nhiên loại thảo dược này còn có công dụng điều trị bệnh viêm họng hiệu quả. Bởi trong nghệ có chất kháng viêm, chất chống oxy hoá.

Chuẩn bị: Bột nghệ, nước ấm.

Cách thực hiện:

• Pha 1- 2 thìa bột nghệ với khoảng 250ml nước ấm để uống.
• Người bệnh có thể cho thêm một chút mật ong để dễ uống hơn.

Điều trị bằng các loại thuốc

Một số loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân sử dụng như:

• Nhóm thuốc dị ứng: Hay gọi là thuốc kháng H1) như Telfast BD hay Fexofenadin, Cetirizin Stada,… được kê tuỳ vào cơ địa và nguyên nhân dị ứng.
• Nhóm thuốc hóa lỏng chất nhầy: Thuốc này có tác dụng làm hoá lỏng dịch mũi, thông mũi gồm Acetylcystein, Phenylephrine, Bromhexin,…
• Nhóm thuốc chống viêm: Các loại thường được dùng gồm Lizobakt, Tyrothricin, Septolete,…
• Nhóm thuốc kháng sinh: Phổ biến được dùng chữa viêm họng dị ứng như Clarithromycin, Penicillin, Azithromycin,…
• Nhóm thuốc điều hòa hệ miễn dịch: Một số loại thuốc hay được dùng như Ragwitek, Aflubin, Oralair,…
• Nước muối NaCL 0.9% dùng để rửa mũi và súc miệng.

Biện pháp phòng tránh bệnh

Một số biện pháp người bệnh có thể áp dụng cụ thể như sau:

• Tránh tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, đồ ăn, đồ uống, khói bụi.
• Bảo vệ đường hô hấp, hạn chế tiếp xúc với tác nhân kích ứng bằng cách đeo khẩu trang.
• Mặc trang phục phù hợp với thời tiết để đảm bảo sức khỏe, những ngày trời lạnh cần giữ ấm, che chắn kĩ vùng cổ.
• Vệ sinh nhà cửa, chăn màn thường xuyên nhằm loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn hoặc các tác nhân gây dị ứng.
• Nâng cao sức khỏe, sức đề kháng bằng cách tập thể dục thể thao thường xuyên.
• Chế độ sinh hoạt hợp lý, tránh để cơ thể stress kéo dài, hạn chế thức khuya.

Do đó, người bệnh cần lưu ý khi cơ thể có dấu hiệu bất thường nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế ngay. Đồng thời xây dựng chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt hợp lý và các biện pháp phòng tránh hiệu quả.

Viêm họng dị ứng nên ăn gì, kiêng gì?

Vấn đề được người bệnh hết sức quan tâm là viêm họng dị ứng nên ăn gì, kiêng gì? Chế độ ăn uống tốt giúp việc điều trị mang lại hiệu quả cao. Người bệnh sử dụng thực phẩm không tốt cho bệnh, vô tình khiến việc điều trị trở nên không hiệu quả, thậm chí còn nặng thêm.

Thực phẩm người bệnh viêm họng dị ứng nên ăn

Bệnh nhân cần điều chỉnh chế độ ăn song song với phương pháp điều trị để nhanh chóng đạt hiệu quả. Người bệnh có thể tham khảo, bổ sung vào thực đơn hàng ngày những thực phẩm dưới đây.

• Trái cây giàu vitamin C: Một số loại như chứa hàm lượng cao vitamin C và khoáng chất như chanh, bưởi, cam, quýt,… Thực phẩm này giúp tăng cường đề kháng để cơ thể chống lại mầm bệnh, phục hồi sức khoẻ.
• Thực phẩm mềm, dễ nuốt: Người bệnh nên sử dụng đồ ăn mềm, dễ tiêu hoá nhưng vẫn đủ chất dinh dưỡng như cháo, canh, súp. Bởi viêm họng dị ứng gây nên hiện tượng khó chịu trong cổ họng, khi nhai, nuốt gặp khó khăn.
• Thực phẩm ít dầu mỡ: Bệnh nhân viêm họng kích ứng nên dùng thực phẩm được chế biến đơn giản, không nhiều gia vị như đồ luộc, hấp.
• Nước: Người bệnh nên uống nhiều nước, đặc biệt là nước ấm.

Thực phẩm người bệnh viêm họng dị ứng cần kiêng

Bên cạnh những thực phẩm người bệnh nên bổ sung khi bị viêm họng dị ứng, thì cũng cần tránh xa những đồ ăn không tốt.

• Thực phẩm gây dị ứng: Người bệnh cần tránh xa những đồ ăn gây dị ứng cho cơ thể. Mỗi người sẽ bị dị ứng với những loại thức ăn khác nhau. Với những người có cơ địa nhạy cảm nên hạn chế những thức ăn lạ.
• Đồ cay nóng: Các loại gia vị như ớt, hạt tiêu, đồ nóng,… dễ gây kích thích cổ họng, khiến bệnh nặng hơn.
• Đồ ăn khô cứng: Dịch nhầy ứ đọng ở cổ họng khiến người bệnh khó nuốt đồ ăn. Nên bệnh nhân không sử dụng thực phẩm khô bởi chúng có thể mắc lại ở cổ họng, rất khó chịu.
• Chất kích thích: Không chỉ bệnh nhân viêm họng dị ứng, mà người bình thường cũng không nên sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá.
• Đồ lạnh: Người lạnh nên kiêng uống nước lạnh, món lạnh như kem, đá.

Cập nhật 4:01 PM , 14/03/2024